Z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem możemy wyrazić symbolicznie swoją solidarność z pacjentami onkologicznymi, ale również zadbać o swoje zdrowie i zwiększyć świadomość dotyczącą objawów, diagnostyki i leczenia onkologicznego. Tegoroczny Dzień Walki z Rakiem to także pretekst do dyskusji na temat polskiej onkologii, której pandemia koronawirusa postawiła nowe wyzwania na ścieżce reform i rozwoju.
Rak to choroba, w której komórki w ciele rozrastają się w niekontrolowany sposób, powodując guzy, które mogą się rozsiać do różnych organów. W Unii Europejskiej nowotwory stały się główną przyczyną zgonów. Rak jest najczęściej diagnozowany u osób w średnim i starszym wieku. Jednak do zmian w komórkach, które prowadzą do nowotworu dochodzi znacznie wcześniej.
W 1987 roku po raz pierwszy opublikowano Europejski Kodeks Walki z Rakiem, który stanowi kompendium wiedzy dotyczącej profilaktyki raka.
Szacuje się, że połowy zachorowań na nowotwory można uniknąć dzięki stosowaniu się do wskazówek w nim zawartych:
- Nie pal, nie używaj tytoniu w żadnej postaci
- Utrzymuj prawidłową masę ciała
- Bądź aktywny fizycznie w codziennym życiu. Ogranicz czas spędzony na siedząco
- Przestrzegaj zaleceń prawidłowego sposobu żywienia
- Jeśli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spożycie. Abstynencja pomaga zapobiegać nowotworom.
- Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Chroń się przed słońcem, używaj produktów przeznaczonych do ochrony przeciwsłonecznej. Nie korzystaj z solarium.
- Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy. Postępuj zgodnie z zaleceniami bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Dowiedz się, czy w domu jesteś narażony na naturalne promieniowanie spowodowane wysokim stężeniem radonu. Podejmij działania na rzecz zmniejszenia jego poziomu.
- Kobiety w ciąży powinny pamiętać o tym, że:
- karmienie piersią zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na raka,
- hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów. Ogranicz jej stosowanie.
- Zadbaj o to, aby twoje dzieci poddano szczepieniom ochronnym przeciwko:
- wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (dotyczy noworodków),
- wirusowi brodawczaka ludzkiego – HP (dotyczy dziewcząt).
- Bierz udział w zorganizowanych programach badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania:
- raka jelita grubego (zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet),
- raka piersi (u kobiet),
- raka szyjki macicy (u kobiet).
Oprac. Justyna Wojtkowska
