TECHNIKI ZWIĘKSZAJĄCE SKUTECZNOŚĆ UCZENIA SIĘ
Skuteczne uczenie się polega na trwałym zapamiętywaniu, a nie na przysłowiowym „zakuwaniu”. Wszyscy, a zwłaszcza uczniowie, mogą korzy
stać z technik efektywnego uczenia się, które nie tylko pozwalają zaoszczędzić czas i energię, ale także rozwijają potencjał intelektualny i kreatywność
Wzrost efektywności uczenia się zależy od kilku podstawowych czynników:
– motywacji do nauki,
– pozytywne nastawienie do procesu uczenia się,
– zainteresowanie przedmiotem,
– koncentracji,
– zrozumienia materiału,
– indywidualnego podejścia do sposobu uczenia się oraz rytmów psychofizycznych osoby,
– miejsca nauki,
– czasu pracy oraz odpoczynku,
– systematyczności,
– sposobów pracy, zapamiętywania oraz powtarzania materiału.
JAKIE TECHNIKI EFEKTYWNEGO UCZENIA SIĘ WARTO WDROŻYĆ W ŻYCIE?
1. Przygotowanie przed rozpoczęciem nauki – zatem zapewnić komfortowe warunki otoczenia; warto wziąć pod uwagę ergonomiczne stanowisko nauki (odpowiedni stolik albo biurko z wygodnym krzesłem, nigdy nie miejsce, kojarzone przez mózg z relaksem np. łóżko) oraz odpowiednie oświetlenie (najkorzystniejsze jest naturalne światło dzienne; jeśli pracujemy po zmroku, światło sztuczne powinno być chłodne. Miejsce, w którym się uczymy powinno być „wolne od rozpraszaczy”, w szczególności urządzeń elektronicznych, które odciągają naszą uwagę i pochłaniają czas. Należy również zadbać o dostęp świeżego powietrza, które dotleni nasz umysł. Na etapie przygotowywania do nauki należy równocześnie przygotować wszystkie potrzebne materiały i narzędzia do nauki, tak by bez problemu były pod ręką i można było wygodnie z nich korzystać.
2. Aby nauka była rzeczywiście efektywna, musimy mieć odpowiednie do niej nastawienie – trudno będzie nam się skupić na danym zagadnieniu, jeśli nie będziemy w ogóle mieli chęci do nauki. Powinniśmy być zmotywowani i mieć dobre samopoczucie, co przełoży się na naszą efektywność. Pomoże tutaj jasne sprecyzowanie celu naszej nauki.
3. Znalezienie własnego stylu nauki, w którym najlepiej się czujemy – każdy może mieć swój sposób przyswajania wiedzy, który działa dla niego najlepiej. Możemy zapisywać wszystkie informacje w formie litego tekstu, nagrywać treść, którą musimy się nauczyć, czy pozakreślać kolorem istotne wiadomości.
4. Robienie przerw – skuteczne są krótkie 5 minutowe, które pomogą „odetchnąć” i systematyzować nową wiedzę, a także drzemki energetyczne (maksymalnie do 40 minut). W przerwach można również pójść na krótki spacer lub wykonać lekkie ćwiczenia. Ważny jest także dłuższy sen w nocy, podczas którego wszystkie nowe informacje zostają uporządkowane.
JAKIE METODY UCZENIA SIĘ WARTO STOSOWAĆ?
a) Mapa myśli – popularna technika, opierająca się na kreatywnym notowaniu i szukaniu powiązań i skojarzeń między danymi hasłami.
b) Powtarzanie – najprostszy sposób na zapamiętywanie; aby informacje na
stałe pozostały w naszym umyśle, musimy przejść przez proces powtarzania – zaraz po zakończeniu nauki, po kilku godzinach, na drugi dzień, trzy dni później, tydzień później, dwa tygodnie później, miesiąc później, trzy miesiące później, pół roku później. Cykliczne odświeżanie informacji pozwoli je utrwalić.
c) Szybkie czytanie – usprawnia pracę mózgu, poprawia jego wydajność oraz pozwala na przyswajanie wiadomości w szybkim tempie.
d) Tworzenie historii – czyli szukanie skojarzeń pomiędzy przyswajaną wiedzą, a wiedzą, którą już posiadamy lub informacjami sformułowanym w bardziej przystępny dla nas sposób.
e) Pałac pamięci – polega na uporządkowaniu w wyobrażonym pomieszczeniu informacji, które chcemy zapamiętać (np. w „szufladzie” przy oknie „znajdziemy” sposoby rozwiązywania równań, a w „szafie” w rogu – wiadomości na temat kombinatoryki). Kolejne informacje na inny lub ten sam temat (jeśli jest obszerny) umieszczamy w kolejnym „pokoju”. Duża liczba pomieszczeń stworzy docelowy pałac pamięci.
f) Tworzenie akronimów – przydatny sposób do zapamiętywania dłuższych fraz i zwrotów lub sekwencji wyrazów, które nie tworzą żadnego zdania.
g) Metoda pierwszych liter – tutaj z kolei tworzymy logiczne zdanie, w którym każdy wyraz zaczyna się na literę odpowiedniego kolejnego wyrazu, jaki chcemy zapamiętać. Przydatna przy zapamiętywaniu kolejności np. planet w układzie słonecznym.
h) Rymowanki, wierszyki, piosenki – popularna i przyjemna metoda zapamiętywania, opierająca się na zmyśle słuchu.
i) Spacerowanie w myślach – wyobrażanie sobie wrażeń, jakie towarzyszyłyby w bezpośrednim kontakcie z danym zagadnieniem, które chcemy zapamiętać. Ta technika pozwala zapamiętać bardziej skomplikowane tematy i rozwija wyobraźnię.
j) Używanie słów do zapamiętywania cyfr i liczb – może być stosowana do przyswajania haseł i kodów (np. pin); polega na przypisaniu danej cyfrze lub liczbie słowa, które składa się z tylu liter, ile definiuje liczba np. cyfra 6 może być określona słowem „brzuch”.
Materiał opracowała Ewelina Jabczyk